Goud dat steeds meer waard wordt

Moeilijk was het niet om tijdens de toerustingsconferentie van begin deze maand in het Bulgaarse Batak informatie in te winnen over Matthew Henry's bijbelverklaring. De baptistenvoorgangers zijn in hun schik met het commentaar. Een enkeling zegt niet zo veel gebruik te maken van Henry. Zoals ds. Dimitar Podgorsky uit Sandansky. "Nee, ik vind hem niet te ouderwets, maar voor de tijd waarin we leven vind ik in het commentaar niet altijd wat ik zoek. Wat gebeurt er met Bulgarije als we toetreden tot de Europese Unie? Hoe moet ik de toekomst zien als ons land nauw verbonden wordt met al die andere landen? In het Nieuwe Testament vind ik antwoord op deze vragen, in Matthew Henry niet."

Uitgedeeld

De Bulgaarse Unie van Baptistengemeenten heeft het commentaar van Matthew Henry ruimhartig verspreid, tegen zeer geringe prijs. Tijdens de toerustingsconferentie van twee jaar geleden werd het eerste deel, dat toen gereed was, zelfs gratis uitgedeeld aan de voorgangers die toen aanwezig waren. Een jaar later volgde het tweede deel.

Ds. Todor Zarev, predikant in Petrich, vat zijn waardering voor Henry samen in één woord: "Het is een goudmijn." Op welke manier? "Henry legt ons uit dat we niets in onszelf maar alles buiten onszelf, bij God moeten zoeken." Dat het commentaar van Henry uit een heel andere tijd en een heel

andere cultuur stamt, hindert ds. Zarev niets. "De ziel van de mens is hetzelfde gebleven. En zijn noden ook. Matthew Henry geeft een krachtig getuigenis dat de mens in eigen kracht niets kan, maar dat God hem doet leven naar Zijn wil."

Zijn vrouw kent het commentaar inmiddels vanbinnen en vanbuiten. Zij was namelijk een van de vertalers. Ds. Zarev zelf gebruikt Henry vaak voor het maken van zijn preken. "We hebben erg weinig commentaren in het Bulgaars." Daarbij vergelijkt hij, zoals onlangs voor een preek over Johannes, het commentaar wel met de verklaringen van J. C. Ryle. "Ze staan beiden op hetzelfde fundament, maar belichten soms een andere kant van de tekst."

Voordeel

Ook ds. Vasil Vasilev, vice-president van de Bulgaarse baptistenunie, steekt zijn waardering voor Henry niet onder stoelen of banken. Dat het commentaar 300 jaar oud is, ziet hij juist als een groot voordeel. "Hoe ouder goud wordt, hoe meer waarde het krijgt. Als een boek ouder is, staat het meestal dichter bij de zuivere christelijke leer. En dat is voor het Bulgarije van vandaag de dag hard nodig."

Uit zijn contacten met het grondvlak van de Bulgaarse protestanten leidt ds. Vasilev af dat Matthew Henry vooral zo geschikt is omdat het commentaar "tegelijkertijd eenvoudig en zeer diep is. Het is niet alleen te volgen voor theologisch geschoolde predikanten, maar ook voor eenvoudige christenen." Voor de predikant staat de verklaring daarmee op één lijn met de praktische bijbeluitleggingen van Ryle en John Stott.

De praktische inslag van Matthew Henry vindt waardering onder Bulgaarse voorgangers, omdat zij juist vaak met vragen lopen over het alledaagse christelijke leven. Ds. Vasilev: "Henry behandelt christenen niet alleen als discipelen, maar ook als soldaten van Jezus Christus."

De meeste baptistengemeenten in Bulgarije zijn jong en bestaan voor een groot deel uit leden die nog niet zo lang christen zijn. "Onder hen leven veel vragen over de christelijke levensstijl", zegt ds. Vasilev. "Daarin kan Matthew Henry een goede hulp bieden. Die hulp zullen voorgangers hard nodig krijgen, naarmate het opleidingsniveau van hun leden en van de hele samenleving gaat stijgen. We hebben mensen nodig die weten om te gaan met de vragen die vanuit de samenleving op de kerk afkomen en die de samenleving zelf ook weten te bereiken."

Dienaar

Ds. Vasilev doceert ook aan het Bulgaarse Bijbelinstituut in Sofia, een samenwerkingsverband van diverse protestantse denominaties in het land. Graag doceert hij daar in de geest van Matthew Henry. "Ik ben onder de indruk gekomen van Henry's verklaring over de woorden van Paulus dat hij een dienaar van Jezus Christus is.

In zijn commentaar klinkt krachtig door dat een predikant werkelijk dienaar moet zijn, door God geroepen en zeker van zijn zaligheid. Ik houd mijn studenten altijd voor dat dit vele malen belangrijker is dan het papiertje dat ze krijgen als ze aan het instituut afstuderen."

Hij hoopt dan ook dat er een nieuwe generatie voorgangers komt, die in de geest van iemand als Matthew Henry de kerk gaan dienen. "Zulke veranderingen gaan echter nogal langzaam. Het is vaak moeilijk voor mensen om van denkrichting te veranderen. Je ontmoet onder studenten soms zelfvertrouwen, trots en weinig nederigheid. Het volgen van Christus in het dragen van het kruis is ook niet zo'n geliefd onderwerp onder christenen. Maar het is wel nodig de kerk te kunnen dienen op de manier die Paulus ons in zijn brieven voorhoudt."

In combinatie met zijn werk voor de baptistenunie levert het docentschap ds. Vasilev een goed beeld op van de ideeën onder protestanten in zijn land. "Naarmate we dichter bij het einde der tijden komen, zie je helaas dat het christendom niet bepaald aan diepgang wint. Juist daarom beveel ik het commentaar van Henry zo graag aan. Het wordt waardevoller naarmate christenen oppervlakkiger worden."

Ontmoedigend

De predikant vangt wel geluiden op dat sommige Bulgaarse voorgangers het commentaar van Henry wat minder waarderen. "Dat zijn nogal eens charismatische christenen, die zonder te lezen al bevooroordeeld zijn over Matthew Henry. Soms zijn het ook wel mensen die geloven dat een christen de zaligheid kan verliezen." Een ontmoedigende leer, oordeelt ds. Vasilev. "In Hebreeën lezen we dat het geloof een vaste grond is van de dingen die men hoopt. Het geloof mag zeker zijn van de zaligheid, juist omdat de verlossing buiten onszelf in Christus ligt. Daarom waardeer ik Henry zo hoog. Hij staat stevig op het fundament van de zekerheid van het geloof. Daarin ligt juist onze vreugde."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen