De metropool die vergat dat ze zelf ooit een dorp was

In de beleving van veel Rotterdammers spelen de oude dorpen nog steeds een rol. Men komt uit Kralingen, Hillegersberg, Schiebroek of Hoogvliet, om maar een paar namen te noemen. De havenmetropool heeft ze in de negentiende en twintigste eeuw allemaal opgeslokt.

Die officiële geschiedenis van Rotterdam is in twee kloeke delen van het boek "Stad van Formaat" beschreven door de historici A. van der Schoor en P. van de Laar, bijzonder hoogleraar stadsgeschiedenis Rotterdam aan de Erasmus Universiteit. "Maar waar blijft de dorpsgeschiedenis van Rotterdam", zo vroeg de Hillegersbergse deelraadbestuurder A. Stapelkamp zich twee jaar geleden af in een column in het Rotterdams Dagblad.

"In de stadsgeschiedenis komt de dorpsgeschiedenis er bekaaid af, terwijl Rotterdam toch voor het overgrote deel ligt op het grondgebied van het voormalige Feijenoord, Katendrecht, Charlois, Hoogvliet, IJsselmonde, Pernis, Delfshaven, Overschie, Kralingen, Hillegersberg en Schiebroek." Als hij ook Hoek van Holland nog had genoemd, zou het rijtje compleet zijn geweest.

P. van de Laar pakte de handschoen op met het pleidooi voor het oprichten van een "Platform Dorpsgeschiedenis Rotterdam", waarin alle lokale historische verenigingen en instellingen actief betrokken zouden moeten worden. Dat is inmiddels gebeurd. Het Historisch Genootschap Roterodamum heeft de "Stichting Rotterdam is vele Dorpen" opgericht, waarin vrijwel heel historisch Rotterdam meedoet. Voorzitter van de nieuwe stichting is A. Stapelkamp, terwijl P. van de Laar als wetenschappelijk adviseur optreedt.

Het eerste resultaat is de tentoonstelling "De dorpen van Ons Rotterdam" in de kelder van het Schielandshuis. Niet minder dan 48 panelen met in totaal 336 foto's geven een beeld van karakteristieke locaties in de voormalige dorpen. Anekdotes en citaten uit gedichten begeleiden de beelden.

De annexatiegeschiedenis begint met Feijenoord in 1869. Het was de eerste stap die de geleidelijk groeiende stad maakte over de rivier. In 1886 volgde de inlijving van Delfshaven, in 1895 gevolgd door Kralingen, Charlois en Katendrecht.

De ontwikkeling van haven en industrie vroegen rond 1934 om Pernis, Hoogvliet en de omgeving van Rozenburg. Dorpjes als Nieuwesluis en Blankenburg verdwenen van de aardbodem. De niet te stillen Rotterdam-se landhonger breidde zich in 1941 uit tot Hillegersberg, Overschie, Schiebroek en IJsselmonde.

Het verzet tegen de Rotterdamse annexatiedrift is tegenwoordig nauwelijks meer waarneembaar. Misschien komt dat door de insteek van de officiële stadsgeschiedenis. "Stad van Formaat" is het verhaal van een prachtige, groeiende stad en zijn lastige buren. Het verhaal van een metropool die vergeten is dat ze zelf ooit een dorp was.

De tentoonstelling "De dorpen van Ons Rotterdam" in Historisch Museum Het Schielandshuis te Rotterdam loopt tot en met 23 februari 2003 en is geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur, op zaterdagen en feestdagen van 11.00 tot 17.00 uur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen