Overtuigd van de zege

Hij zit ontspannen en zelfverzekerd achter zijn immense bureau in zijn werkkamer van het partijcentrum van de Nationale Democratische Partij (NDP), die hij sinds de oprichting in 1987 met strakke hand leidt en waarvoor hij in het parlement zit. De grootste partij van Suriname, vertelt hij maar al te graag, met minstens 50.000 geregistreerde leden. Daar kunnen de andere partijen niet aan tippen.

Interviews met Nederlandse journalisten geeft hij niet vaak, want hij beschouwt velen van hen als de kwaadaardige tentakels van de Nederlandse politiek. Bovendien heeft hij het naar eigen zeggen te druk met de verkiezingscampagne, die vrijwel al zijn tijd opslokt. "Wat ik wel probeer te doen is 's morgens even met de vrouw zitten, koffie te drinken en de krant door te nemen. De weekeinden tracht ik voor de kinderen te houden. Als ik door de week thuiskom liggen ze immers meestal in bed en als ik opsta zijn ze naar school."

Betrokkenheid

Bouterse geniet bij veel Surinamers nog altijd enorm veel respect, ondanks zijn veroordeling in Nederland wegens drugshandel en zijn rol bij de decembermoorden van 1982, waarbij vijftien tegenstanders van het door hem geleide militair regime werden geëxecuteerd. Zijn populariteit heeft Bouterse vooral te danken aan het feit dat hij zich profileert als een man van het volk. "Ik heb iedere dag 's morgens thuis poli, waarbij mensen bij mij kunnen komen met hun problemen. Dat is een enorme hoop. De een heeft een nieuwe bril nodig, van de ander is de gasfles leeg terwijl er geen geld is om een nieuwe te kopen. Of de ijskast is kapot of een kind heeft geen schoolboeken. Dus gewoon een spreekuur waar men zijn of haar verhaal kwijt kan. En ik probeer waar mogelijk te helpen."

Zijn betrokkenheid bij de gewone man en vrouw heeft hij volgens eigen zeggen al sinds hij op 25 februari 1980 met vijftien andere militairen de macht greep. De coup werd destijds ook door een meerderheid van de bevolking verwelkomd, omdat de politici die het sinds de onafhankelijkheidswording op 25 november 1975 voor het zeggen hadden, er ronduit een rommeltje van hadden gemaakt. Het land dreigde tenonder te gaan aan politieke ruzies, van behoorlijk bestuur was al helemaal geen spr ake. En de vele miljoenen die Nederland aan Suriname had gegeven als bruidsschat, verdwenen goeddeels in de verkeerde zakken.

Bouterse: "Na 25 februari 1980 kwam er een hele beweging op gang en hadden mensen weer vertrouwen in de toekomst. Paramaribo was toen een van de schoonste steden van het Caraïbisch gebied, alleen maar omdat de Surinamers de stad zelf schoon hielden. Het is een kwestie van hoe je de mensen motiveert en hoe je ze bij de ontwikkeling van hun land betrekt."

Problemen

Dat het desondanks mis ging en Suriname werd geconfronteerd met een diepe economische crisis, geweld en mensenrechtenschendingen, wijt Bouterse aan het feit dat de revolutie door tegenstanders werd getorpedeerd. "Militairen zijn niet opgeleid om een land te besturen, dus na 25 februari schoven we progressieve en deskundige Surinamers naar voren om de veranderingen die wij voor ogen hadden, door te voeren. Maar we hebben ons daarin vergist, omdat men vooral uitging van het oude denken van hoe bepaa lde belangen te verdelen. Daarnaast zijn we keer op keer geconfronteerd met tegencoups, die het ontwikkelingsproces eveneens geen goed hebben gedaan."

"Suriname zou er daardoor nu niet zo veel anders uit hebben gezien als de militairen in 1980 niet hadden ingegrepen. In landen als Trinidad en Maleisië was er in 1980 een situatie die vergelijkbaar was met Suriname toen. Maar ze staan er nu stukken beter voor omdat ze zich wel ongestoord hebben kunnen ontwikkelen. Er is in de afgelopen 25 jaar veel misgegaan, we hebben er een puinhoop van gemaakt. Ook ik heb fouten gemaakt. Maar we moeten elkaar in de ogen durven kijken en niet altijd anderen de schuld gegeven. We moeten met elkaar afspreken dat we er een streep onder zetten en met zijn allen proberen er iets goeds van te maken."

Bouterse is zelf van mening dat hij de aangewezen persoon is om Suriname vooruit te helpen. "We hebben in de jaren tachtig bewezen dat wij weten te organiseren. En dat kan ik nu nog, want ik ben een politicus met een militaire achtergrond. Tijdens de militaire periode zijn er meer huizen gebouwd, meer wegen aangelegd, hebben meer mensen water en elektriciteit gekregen en zijn er meer bedrijven uit de grond gestampt dan alle regeringen sinds 1975 samen hebben gerealiseerd."

"De huidige politieke partijen houden zich vooral bezig met het veiligstellen van hun eigen macht", zo concludeert de ex-legerleider. "Naar de werkelijke problemen kijkt men niet. En er zijn in Suriname 1 miljoen problemen. Die kun je niet allemaal tegelijk oplossen, je zult moeten beginnen met het aanpakken van de meest dringende zaken."

"We hebben zestien ministeries en achttien ministers en onderministers. In een land met nog geen 0,5 miljoen mensen! Nederland heeft met 16 miljoen mensen minder ministeries. We moeten dat beheersbaar maken. We moeten met elkaar rond de tafel gaan zitten en ons buigen over de vraag hoe we de overheid ten dienste gaan stellen van de ontwikkeling."

"We moeten ons niet richten op grootschalige projecten, die laten we voor de multinationals. Laten we zelf eerst met een inhaalslag beginnen. Neem nou de landbouw. We hebben in Suriname grond, water en mooi weer. Je kunt in de landbouw zo veel doen. Ook niet grootschalig, anders heb je alleen maar gedoe met banken en vakbonden en zo. Iedereen kan planten, dus je kunt iedereen een vast inkomen bezorgen."

Totale omslag

Om de woorden van de NDP in daden om te zetten, is volgens Bouterse wel een totale omslag nodig in het denken van de Surinamers. "In 1980 geloofde ook niemand meer in de politiek. In de jaren die volgden, zeker in de eerste periode, hebben we heel veel samen met de mensen kunnen realiseren. Ik denk dat we de overtuigingskracht hebben om als de NDP na de verkiezingen van 25 mei in de regering komt, het volk weer te motiveren en te mobiliseren. Net zoals in 1980 zullen we vrijwilligerskorpsen opzetten om ons te helpen onze plannen uit te voeren."

Bouterse geeft een voorbeeld. "In het normale stramien moet er als je een brug wilt gaat repareren eerst een studie worden uitgevoerd en een bestek worden gemaakt, en vervolgens gaat men zich ter plekke oriënteren voordat men op zoek gaat naar een aannemer. Zes maanden later is de reparatie van die hele simpele brug nog niet uitgevoerd. Zoek gewoon een paar jongens van de buurt, haal er een paar deskundigen bij, ga praten met wat mensen in de bouwsector voor het leveren van staal, stenen en verf en binnen vier dagen is de brug klaar."

"In het verleden hebben we het gedaan, dus we hebben bewezen dat het kan. En het is nog veel goedkoper ook. Dat werkt natuurlijk niet bij grootschalige projecten zoals de brug over de Surinamerivier, maar het gaat om dingen waar de gemeenschap heel veel aan heeft. Iedereen klaagt nu, iedereen weet hoe het moet. Maar het gebeurt gewoon niet. Politici beseffen niet dat je mensen kunt motiveren door op deze manier zaken samen aan te pakken."

Verkiezingen

Of Bouterse na 25 mei voor het eerst op democratische wijze de baas van het land wordt is, afgaande op de opiniepeilingen, niet geheel uitgesloten. Alleen oud-president en ex-boezemvriend en -partijgenoot Jules Wijdenbosch geniet meer populariteit bij de kiezers. Maar door het complexe kiesstelsel kan het na de verkiezingen volledig anders uitpakken dan op basis van de uitslag logisch zou zijn. Dat werd in 1996 bewezen, toen de Nieuw Front-combinatie van de zittende president Ronald Venetiaan als grootste uit de bus kwam, maar uiteindelijk de Nationale Democratische Partij (NDP) van Bouterse met de buit aan de haal ging door een coalitie te smeden, waar ook dissidente leden van het Nieuw Front hun toevlucht zochten. Wijdenbosch werd president, maar moest in 2000 vroegtijdige verkiezingen uitschrijven nadat tienduizenden mensen de straat op waren gegaan om zijn aftreden te eisen.

De Surinamers kiezen op 25 mei een nieuw parlement, dat bestaat uit 51 leden. Ieder district, vergelijkbaar met de Nederlandse provincies, kiest een aantal parlementsleden. Hoe meer inwoners een district heeft, hoe meer parlementariërs er afgevaardigd worden. Ook worden de 106 leden voor de districtsraden en 741 vertegenwoordigers voor de ressortraden gekozen. Het nieuwe parlement moet de nieuwe president en vice-president kiezen. Daarvoor is een tweederde meerderheid nodig. Als die meerderheid er na twee stemrondes niet is, komen de leden van het parlement bijeen met de ressortraads- en de districtraadsleden in een zitting van de zogeheten Verenigde Volksvergadering (VVV) om bij gewone meerderheid de nieuwe leiders van het land aan te wijzen.

"Je hebt natuurlijk pas gewonnen als de stemmen geteld zijn", blikt Bouterse vooruit. "In Amerika dacht iedereen dat Kerry het zou winnen, helaas voor hem is het anders afgelopen. Wij beheersen de zaak, leggen de nadruk op organisatie. Maar er is nog enorm veel werk te doen. Geen partij of combinatie zal de absolute meerderheid halen, dus na de verkiezingen zal samengewerkt moeten worden."

"Zelf heb ik er geen problemen mee met wie dan ook samen te werken. Het zal wel moeilijk worden om bijvoorbeeld met de combinatie van Wijdenbosch in zee te gaan, maar onmogelijk is het niet. Ons streven is om na de verkiezingen in de coalitie te komen. Soms moet je dan water bij de wijn doen. Wat er ook gebeurt, het parlement zal nooit met tweederde meerderheid een president kiezen. Laten we dus maar met alle kandidaten naar de VVV gaan. De NDP heeft daar alles zo onder controle dat ik overtuigd ben van de zege."

Bekering

De laatste jaren is er veel gezegd en geschreven over zijn bekering. Onterecht, vindt Bouterse zelf. "Ik ben mijn hele leven al een gelovig mens. Ik heb in een internaat gezeten dat werd geleid door fraters en ben al jaren lid van de volle-evangeliegemeente. Ik vind sindsdien enorm veel steun in het geloof, zowel privé als zakelijk als politiek. Ik heb nu meer een holistische benadering. Veel mensen geloven in een god, maar er zijn er maar weinig die iets weten over God."

"Ik denk dat je op een gegeven moment op een leeftijd komt dat je een bepaalde relatie met jezelf, de gemeenschap en het Opperwezen wilt krijgen. Daar heb je geen speciale kerk voor nodig hoor. Daar moet je meer je innerlijk voor aanspreken. Je hebt het traditionele denken over kerken. Maar ze gaan nooit tot de bron. Dat doe ik wel. Ik heb een andere kijk op de beleving van het geloof dan zij die iedere zondag naar de kerk gaan. Ik weet zeker dat ik meer dan zij met het Opperwezen in contact sta."

Ondanks zijn voor de buitenwereld wat dubieuze levensloop, vertrouwt Bouterse op een goede afloop. "Als de tijd daar is zal ik met een gerust hart voor de Schepper staan. Als je de menselijke ideeën over de hemel en God hebt, dan heb je een probleem. Maar als je de geestelijke kennis hebt, dan is het een ander verhaal."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen