"We bouwen een muur en we trekken ons terug"

Martin van Creveld weet waar hij over spreekt. Hij is hoogleraar militaire geschiedenis aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem en geldt in Israël als een van de belangrijkste strategische deskundigen.

Israël betaalt volgens Van Creveld een zware tol voor het beheer over de gebieden die het in 1967 veroverde. De Israëliërs betalen die prijs in mensenlevens en een stagnerende economische ontwikkeling. In zijn boek "De verdediging van Israël. Een controversieel plan naar vrede" schrijft Van Creveld: "Het feit dat de bezetting voortduurt geeft de zekerheid dat er elke paar jaar een nieuwe uitbraak van geweld plaatsvindt. Ondertussen werkt de tijd tegen Israël, omdat de geboorteaanwas in de gebieden één van de hoogste ter wereld is."

Muur

Wat te doen? Israël heeft inmiddels het op drie of vier na sterkste leger van de wereld. Maar het is heel moeilijk terrorisme te bestrijden. In Tsjetsjenië leidde het bijna tot een genocide. De veiligheidsmaatregelen die Israël neemt, creëren weer nieuwe veiligheidsproblemen. Dat begrijpt iedereen die in een lange rij staat voor een veiligheidscheck. Bovendien werken ze alleen tegen de amateur-terrorist, niet tegen de professional.

Bovendien heeft de bezetting een demoraliserend effect op het leger. "In Israël weet vandaag niemand of wil niemand weten hoeveel soldaten hebben geweigerd te dienen in de gebieden of allerlei smoesjes hebben gebruikt om geen reservedienst te doen; het aantal ligt duidelijk in de tienduizenden", schrijft hij. Het bestrijden van de opstand leidt tot wandaden. "Van oktober 2000 tot juni 2003 alleen, werden 360 aanklachten tegen Israëlische soldaten onderzocht, dat is gemiddeld twee per week. Onder hen waren 153 gevallen van verdenking van doodslag en 34 van diefstal."

Wat zijn land nu moet doen, zegt Van Creveld, is een muur bouwen. "Geen hek, maar een grote, stevige muur. Natuurlijk, de Palestijnen kunnen blijven schieten, maar de Israëlische vuurkracht is duizend keer zo groot. De Israëlische bewoners in de joodse nederzettingen moet duidelijk gemaakt worden dat het leger zich terugtrekt: en zij zullen maar wat graag willen verhuizen. De kosten van de aanleg van een muur zijn een tiende deel van de schade die ontstaat door de intifada. De Israëlische patrouilles bijvoorbeeld kunnen na terugtrekking met 80 procent worden verminderd. Achter de muur kunnen de Palestijnen dan hun eigen staat oprichten."

Geavanceerd

Het Israëlische leger is niet alleen sterk, het is ook hoogontwikkeld, aldus Van Crefeld. Er heeft zich namelijk een "revolution in military affairs" (revolutie in militaire aangelegenheden, kortweg aangeduid met RMA) voorgedaan. Dat is de gebruikmaking van technologische middelen zoals computers, dataverbindingen, sensoren en geavanceerde instrumenten waarmee zeer nauwgezet op een doel kan worden gericht. "De Amerikanen denken dat RMA oorlogvoering naar een geheel nieuw niveau heeft gebracht", vertelt Van Creveld.

"Het Israëlische leger is al veranderd. Het is veel kleiner en heeft veel meer hightech dan vroeger. We hebben niet al die pantsereenheden meer die we vroeger hadden. Van de 4000 tanks die we hadden, is misschien nog maar de helft over. Het militaire apparaat wordt steeds kleiner en tegelijkertijd is het steeds beter in staat tegen conventionele doelen te strijden."

Israël is volgens Van Creveld met RMA nummer twee in de wereld, namelijk na de VS. "Dat is vooral te danken aan Ehud Barak, toen hij nog adjunct chef-staf was. We spreken dus over het begin van de jaren negentig. Met uitzondering van de VS zijn de meeste westerse landen bijna gestopt met het investeren in hun leger. Duitsland heeft geen modern militair apparaat meer. Landen zoals India en China zijn natuurlijk militaire machten, maar ze hebben niet genoeg technologie om een RMA te veroorzaken."

Strijdkrachten kunnen RMA ook gebruiken in de strijd tegen terrorisme. Dat deed Israël bijvoorbeeld door met helikopters terroristen te onderscheppen. Maar het succes is beperkt. "Je kunt stellen dat Abu Mazen (de Palestijnse leider Mahmud Abbas, AM) er in een week in is geslaagd te doen wat het Israëlische leger met zijn meest geavanceerde en op een na machtigste luchtmacht in de wereld in vier jaar niet voor elkaar kreeg."

Eilanden

Welke invloed had de ontwikkeling van RMA op uw denken over de terugtrekking uit de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook?

"Twee jaar en vier maanden geleden zei mijn vrouw tegen mij: "Jij hebt er verstand van. Vertel me: Hebben we die gebieden nodig om onszelf te verdedigen?" Ik zei: "Ik zal er een artikel over schrijven." Dat zond ik naar mijn uitgever en die zei: "Maak er een boek van." Dat is "De verdediging van Israël" geworden.

Mijn uitgangspunt is niet RMA, maar de vraag die ik mijzelf als goed zionistisch patriot stel is: Hoe redden we Israël van de ondergang? Naar mijn inzicht is het duidelijk dat je niet kunt doorgaan met over al die Palestijnen te regeren zonder Israël te vernietigen. De vraag is niet wat voor soort technologie je hebt, maar hoe je Israël voor verwoesting behoedt."

Waarom verwoest de bezetting Israël?

"Er is op de wereld geen manier waarop je met ongeveer 5 miljoen Joden over ongeveer 4 miljoen Palestijnen kunt heersen. Dat kan gewoon niet. Bijna geen elk ander land is daar in de afgelopen zestig jaar in geslaagd. Dit is echt een manier om het land kapot te krijgen."

Is er sprake van een rijk dat zich te ver wil uitstrekken?

"Ja. We zijn een klein rijk. Dit is de manier om het land te vernietigen. Mijn vraag was: Hoe redden we Israël? Ik probeer die vraag te beantwoorden."

De Israëlische bewoners van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook zeggen dat de nederzettingen heel belangrijk zijn voor de veiligheid. Hoe reageert u daarop?

"Ik stel dat als de nederzettingen al iets zijn, ze een obstakel en een last voor de veiligheid zijn. Elke nederzetting moet bewaakt worden. Dat is onzinnig voor een eiland in Arabisch gebied. Eilanden zijn heel moeilijk te verdedigen. Wat we moeten doen is een lijn trekken en die verdedigen. Dat is veel goedkoper en veel gemakkelijker, omdat lijnen veel korter zijn."

Is de grens van voor 1967 niet ook heel moeilijk te verdedigen?

"Kijk naar wat er in 1967 gebeurde. Het was in bepaalde opzichten een heel gemakkelijke grens om te verdedigen. Want een lange grens is ook een voordeel. Het vraagt veranderingen in doctrine, training en organisatie. Elk leger dat daar vanuit het oosten binnentrekt, loopt in een dodelijke val. Dat is de reden waarom Jordanië er nauwelijks strijdkrachten had. De Jordaniërs begrepen dat.

Er zijn altijd voor en tegens, maar ik wil duidelijk stellen dat Israël zich heel goed kan verdedigen zonder deze gebieden, want dan hoef je je geen zorgen te maken over terrorisme. Van alle gevaren die Israël bedreigen, is terrorisme het grootste. Terrorisme is het enige dat dit land kan verwoesten. Niet in de zin dat een PLO-konvooi met tanks optrekt naar Tel Aviv. Maar wel in de zin dat het land uit elkaar valt."

Hoe bedoelt u?

"Kijk naar wat er in de eerste drie jaar van de intifada met ons bruto nationaal product gebeurde. Dat daalde met bijna 20 procent. De mensen zullen het land verlaten, gedemoraliseerd raken en het leger zal uiteenvallen. Al deze dingen zijn sinds 1945 bij zo veel andere volken al zo vaak gebeurd. De schade aan de economie bedraagt 20 miljoen dollar. Zoiets houd je niet vol. Je hoeft geen genie te zijn om te zien dat je met 5 miljoen mensen geen 4 miljoen mensen in bedwang kunnen houden. Nergens op de wereld kan dat."

Water

U schrijft in uw boek dat Israël zich achter een zeer sterke verdedigingsmuur terug dient te trekken. Gelooft u dat Israël de muur nu op de juiste plaats bouwt?

"Ik persoonlijk zou het liefste zien dat de muur de oude grens van 1967 min of meer zou volgen. Jeruzalem is een politiek probleem. Ik twijfel er niet aan dat wij ten slotte de stad op de een of andere manier moeten delen. Maar ik ben blij dat er niets meer over is van het originele plan, dat idioot was en waarbij ik weet niet hoeveel procent van de Westoever werd ingenomen. Nu wordt de muur grotendeels gebouwd op de plaats waar ik hem graag zou zien. Ik zou Ariel (een grote nederzetting op de Westoever, AM) ook willen opgeven. Niets is perfect. De ligging van de muur nu is veel beter dan Sharon eerst van plan was."

Sommigen beweren dat het slechts een kwestie van tijd is voordat de Palestijnen allerlei soorten granaten en raketten over de muur schieten en er tunnels onderdoor graven.

"Kijk eens, de geschiedenis heeft laten zien dat muren goed werken. Ze werken misschien niet altijd, maar ze werken enige tijd en soms zelfs zeer lange tijd. De muur zal 90 of 95 procent van de aanslagen stoppen. Je maakt een eind aan bijna al het terrorisme en je kunt doen wat er nog gedaan moet worden tegen wat er overblijft.

We zijn niet langer verantwoordelijk voor de Palestijnen. Dat is het grote voordeel. We geven hun een staat in vrede. Kijk naar het grote hekwerk dat ons van Libanon scheidt. Zuid-Libanon bloeit sinds we daar een muur bouwden. Mensen hebben veel belang bij vrede, misschien meer dan wij. We begonnen in Libanon in 1968 en bleven daar 32 jaar. Sinds we daar vijf jaar geleden uit zijn weggetrokken, zijn er waarschijnlijk minder schoten per jaar gelost dan vroeger in één week tijd."

Rechts in Israël zegt: Er is kans op een burgeroorlog als Israël zich terugtrekt.

"Zij zijn in mijn optiek geen broeders, om het mild uit te drukken. Ze zijn een groep fascisten. Ze moeten heel duidelijk op hun plaats worden gezet om Israël en de Israëlische democratie te beschermen. Ik hoop sterk dat dat zonder bloedvergieten kan gebeuren, maar als het gedaan moet worden met bloedvergieten, dan moet dat maar. Ik hoop heel erg dat dat vermeden kan worden."

Zijn uw ideeën over een eenzijdige terugtrekking te verenigen met de routekaart voor de vrede?

"Toen ik het boek begon te schrijven, tweeënhalf jaar geleden, was de intifada op zijn hoogtepunt. Het leek alsof er geen uitweg bestond. Sindsdien zijn de zaken verbeterd. Ik spreek er niet over om goed, genadig of vriendelijk voor de Palestijnen te zijn. Ik spreek over de toekomst van Israël, over mijn toekomst, die van mijn kinderen en kleinkinderen. Hoe kan ik er zeker van zijn dat we een toekomst hebben?

Het enige antwoord is: we bouwen een muur en we trekken ons terug. Nu lijkt het er op dat we dat misschien kunnen doen terwijl we met de Palestijnen spreken en terwijl we misschien een soort overeenkomst kunnen krijgen. Dat is zeer welkom, maar het verandert niet het uitgangspunt."

De Westelijke Jordaanoever is een belangrijke bron van water voor Israël. Kan Israël het zich daarom wel permitteren zich terug te trekken?

"Ik maak in mijn boek enkele eenvoudige berekeningen gebaseerd op gegevens van deskundigen. Voorzover ik het begrijp: ja. Het zal niet goedkoop of gemakkelijk zijn. De paradox is dat we ontziltingsinstallaties verkopen aan de hele wereld, maar die zelf niet gebruiken. Ik weet niet waarom dat zo is. Cyprus en andere landen hebben installaties die zoet water maken van zout water. De enige plaats in Israël die nooit gebrek heeft aan water is Eilat. En Eilat is volledig afhankelijk van ontzilt water. Dus waar praten we hier eigenlijk over? Het zal niet goedkoop zijn. Tegelijk moet je zeggen dat water niet het belangrijkste is."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen