Gemengde gevoelens over "goedbedoelde" open brief ds. Hegger
APELDOORN - Prof. dr. H. M Kuitert, hebben we hem als gereformeerde gezindte zo definitief afschreven dat we niet meer met hem in debat gaan? Ds. H. J. Hegger richtte gisteren in Trouw een open brief aan Kuitert. "Ben jij er absoluut zeker van dat je straks niet komt te staan tegenover een Rechter die jou ter verantwoording roept?" Vertegenwoordigers uit de gereformeerde gezindte waarderen de bewogenheid van ds. Hegger, maar vrezen dat zijn actie het doel niet bereikt.
Ds. J. M. J. Kieviet: "Ds. Hegger confronteert prof. Kuitert met de rechterstoel van de heilige God, waarvoor hij ooit geplaatst zal zijn. Dat vind ik een sterk punt in deze open brief. Hij doet dat vragenderwijs, dus nog vrij mild. Tegelijkertijd onontkoombaar. Deze vraag heeft temeer scherpte omdat Harry Kuitert niet zomaar een doorsneegemeentelid is, maar jarenlang een leraar van de kerk was. Belast met de opleiding van aanstaande dienaren van het Woord. In dat opzicht is wat de Bijbel zegt over de valse leraars helemaal op hem van toepassing. We moeten vrezen dat hij direct en indirect veel zielen heeft misleid. Hun bloed zal van zijn hand worden geëist. Ik beoordeel deze bewogen brief van ds. Hegger als moedig. Hij spreekt of schrijft niet alleen óver hem, maar rechtstreeks tot hem. Dat is tot voorbeeld. Zijn analyse aangaande het louter rationele denken van Kuitert deel ik. Als alternatief bepleit ds. Hegger de inschakeling van de intuïtie. Dat is naar mijn inzien te vrijblijvend en te subjectief. Want ook onze intuïtie is door de zonde verduisterd. Wat Kuitert -trouwens eenieder- nodig heeft, is dat wij ons laten gezeggen door het gezaghebbende Woord van de Heere. Ook onze autonome ratio moet gekruisigd worden. De Bijbel noemt dat bekering."
Ds. Tj. de Jong: "Prof. Kuiterts opvattingen horen niet thuis in de kerk, op de kansel of katheder. Ze horen niet verkondigd te worden, vandaar dat leertucht zonder meer is vereist. Kuiterts opvattingen staan haaks op de Schrift, en bestrijden haar zelfs. Dat kan en mag niet, dat tast Gods eer aan, dat strijdt met de ambtelijke verantwoordelijkheid en de roeping der kerk en brengt kerkmensen én buitenstaanders in verwarring en op een dwaalspoor. Licht en duisternis hebben geen gemeenschap, zijn exclusief en intolerant. We schrijven geen mens af, maar wel de leringen. Vanuit tucht is er de bewogen waarschuwing, zoals van ds. Hegger, alsook de oproep tot bekering en de eis tot geloof. Voor vrijzinnigheid is geen enkele plaats in een kerk waar de gereformeerde religie alleenrecht heeft. De waarschuwing is ook pastoraal terecht naar de gemeente toe, vanuit het sola Scriptura en de opdracht van de Koning der Kerk. Opvattingen als van Kuitert kunnen niet rationeel benaderd en bestreden worden in de debatsfeer. Er moet getuigd worden vanuit het absolute gezag van de Schrift. Ds. Heggers aanpak is een benadering en hij zal zeker goede bedoelingen hebben, menselijk gezien, maar blijven we niet te veel in het menselijke hangen? Laten we denken aan gebed en voorbede."
L. M. P. Scholten: "Ik zie weinig nut in een discussie met Kuitert. Op een gegeven moment houdt het gewoon op. Met zijn boeken en artikelen heeft Kuitert voor mij overduidelijk een grens overschreden. Wat dat betreft ben ik er verbaasd over dat ds. Hegger toch nog een brief stuurt naar Kuitert. Ik geloof nooit dat ds. Hegger dat dertig jaar geleden gedaan zou hebben. Ds. Heggers aanpak van bijvoorbeeld Wiersinga in het verleden sprak mij toen wel aan. In zijn huidige optreden kan ik me echter niet vinden. Ik moet bij Kuitert vaak denken aan de vermaning uit de tweede zendbrief van Johannes: "Indien iemand tot ulieden komt en deze leer niet brengt, ontvang hem niet in huis en zegt tot hem niet: Zijt gegroet." Een debat met Kuitert is sowieso onmogelijk. Er is geen overeenstemming over de fundamentele geloofsartikelen zoals bijvoorbeeld de twaalf artikelen van het christelijk geloof. Hij neemt fundamenteel en radicaal afscheid van Gods openbaring aan de gevallen mens, en daarmee van het christendom. "
Ds. J. M. D. de Heer: "Het is bijzonder dat de hoogbejaarde ds. Hegger nog zo veel vurigheid, geestkracht en bewogenheid heeft om uit te komen voor de overtuigingen die hem lief zijn. Het is ook verblijdend dat hij dit keer niet de bevindelijke prediking aanvalt, maar weer in het spoor gaat waarin hij begin jaren zeventig ook wandelde: het bestrijden van de vrijzinnigheid. Kuitert zoekt voortdurend de openbaarheid met zijn opinies. Dan is het schrijven van een open brief een logisch middel om in het openbaar te proberen iemand wakker te schudden. Het beste werkt dit middel na een eerdere persoonlijke ontmoeting. Moeten we niet meer het debat aangaan met mensen als Kuitert? Ik zou de vraag liever zo stellen: hebben we geen verantwoordelijkheid om in persoonlijk contact te treden met theologen die vervreemd zijn van de eenvoudigheid van Gods Woord? De gemeenten waarschuwen tegen een verwoestende theologie als die van Kuitert is nodig, de apostelen deden het ook. In een reactie op Kuitert zou ik het liefst eenvoudig de Schrift laten spreken, zoals we dat ook moeten doen bij trouw meelevende kerkmensen. Dat maakt tegelijkertijd mijn teleurstelling uit over de brief van ds. Hegger. Het filosofische en psychologische gehalte roept weinig herkenning op. Dat ons verstand de mogelijkheid zou hebben om te schouwen -met een beroep op Hebreeën 2:9- wil ik echt bestrijden. Ons verstand is verduisterd, zonder openbaring Gods kennen we niets van de verborgenheden van het zalig worden. Ik vrees daarom dat ds. Heggers brief -met waardering voor zijn oprechte bedoeling- Kuitert ten diepste niet zo veel verder helpt."
Dr. H. van den Belt: "Zo'n vijftien jaar geleden stond in Terdege een spraakmakend interview met de eerwaarde heer Leendert van der Sluijs. Hij vertelde over zijn contacten met Harry Kuitert op een camping. Er was tóch iets van herkenning. Kuitert was 'bevindelijker' dan Van der Sluijs verwachtte en Van der Sluijs wist hoe vrijzinnig zijn eigen hart was. Hij had de moed om het negatieve imago van de gereformeerde hoogleraar te nuanceren. Zo'n gesprek op de camping is een beter genademiddel dan een open brief. Hoe komt de brief bij Kuitert en zijn vrijzinnig-gereformeerde volgelingen over? Het wekt vast spot op, of een meewarig hoofdschudden. "Er zijn nog mensen die geloven in de hel en Harry Kuitert daarvoor waarschuwen..." Kan de brief overtuigen? Ik weet niet of het onderscheid tussen intuïtief verstand en redenerend verstand helpt. Twee uur zelfanalyse per dag garandeert niets... Arglistig is het hart, meer dan enig ding. Dát voelen postmoderne mensen haarscherp aan. Onze cultuur draagt de sporen van Gods rechtvaardige verberging. Dat is een oordeel. Dat oordeel is in het huis van God begonnen. Alleen de Gekruisigde, Die -om ons mensen en om onze zaligheid- van Boven kwam en nedergedaald is ter helle kan dat oordeel wegnemen. En dat voor mensen die net zo vrijzinnig zijn als Harry Kuitert. Wat een wonder!"
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 26 oktober 2006
Reformatorisch Dagblad | 22 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 26 oktober 2006
Reformatorisch Dagblad | 22 Pagina's